12:25 AM
အရွင္နေႏၵာဘာသ (ဓမၼေရာင္စဥ္)
“နာကိုးေတာင္းရွစ္၊ သာဓုတစ္၊ ေဟာလစ္အသေခ်ၤ” ဟူေသာစကားကို ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာတို႔၌ မပါေၾကာင္း ေရွးယပ္လွဲတရားစာ စသည္တို႔၌သာေတြ႔မိေၾကာင္း ပညာရွင္တို႔ ေျဖၾကားဖူးေလၿပီ။
(ဂါထာအေနျဖင့္ ဤသို႔ရွိသတဲ့–
န၀ကပၸံ သုတဓမၼံ ၊ အ႒ကပၸဥၥ ယာစိေတာ၊
ဧေကာ ကေပၸါ ႏုေမာဒနာ၊ ေဒသိေတာ စ အသေခ်ၤေယာ။)
ေရွးဦးစြာ လကၤာပါအတိုင္း အက်ဳိးရႏိုင္,မရႏိုင္ မစိစစ္မီွ၊ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာတို႔၌ လာေသာ တရားနာျခင္း စသည္တုိ႔၏ အက်ဳိးတရားတို႔ကို ေဖာ္ျပခ်င္ပါသည္။
နာ-ကိုး
အဂၤုတၱိဳရ္ ပါဠိေတာ္၊ ဓမၼႆ၀န သုတ္တြင္ တရားနာျခင္းျဖင့္ အက်ိဳးငါးပါး ရႏိုင္ေၾကာင္း ေအာက္ပါ အတိုင္းေဟာေတာ္မူထား၏။
ရဟန္းတို႔ တရားနာျခင္း၌ ၊ အာနိသင္တို႔သည္ ဤငါးမ်ိဳးတို႔တည္း-
အဘယ္ငါးမ်ိဳးတို႔နည္းဟူမူ-
ထုိ႔ျပင္ တရားေတာ္ကုိ ၾကားနာျခင္းဟူေသာ ေသာတသာ၀န၊ ႏႈတ္ျဖင့္ သရဇၥ်ာယ္ျခင္းဟူေသာ ပရိစိတ၊ စိတ္ျဖင္႔ အဖန္ဖန္ၾကံစည္ျခင္းဟူေသာ မနသာအႏုေပကၡိတ၊ပညာျဖင္႔ ေကာင္းစြာထုိးထြင္း၍ သိျခင္းဟူေသာ ဒိ႒ိယာသုပနိ၀ိဒၶ၊ ဤေလးပါးေသာကိစၥတုိ႔ျဖင္႔ ေကာင္းစြာ အားထုတ္အပ္သည္ရွိေသာ္ ေလးပါးေသာ အက်ိဳး တရားတုိ႔ကုိ ရႏုိင္ေၾကာင္းအဂၤုတၱိဳရ္၊ စတုကၠနိပါတ္၊ ေသာတာႏုဂတသုတ္တြင္ ေဟာေတာ္မူထား၏။ (အင္၊ျမန္၊၁၊၅၁၉)
ေလးပါးဟူေသာ္ကား-….
၁။ေမ႔ေလ်ာ့သည္ျဖစ္၍ လုုူ႔အျဖစ္ကုိ စြန္႔ရသည္ရွိေသာ္ အထက္နတ္ျပည္၌ျဖစ္ရ သျဖင္႔ ေရွးဘ၀၌ၾကားနာအပ္ အားထုတ္ အပ္ေသာ ပရိယတၱိတရားရွိေသာပုဂၢဳိလ္သည္ ၾကည္လင္ေသာေၾကးမုံျပင္၌ထင္ေသာ မ်က္ႏွာ ရိပ္ကဲသို႔ အလုိလုိပင္ ထင္ျခင္းသုိ႔ ေရာက္သျဖင္႔ မဂ္ညဏ္၊ ဖုိလ္ညဏ္၊ န္ိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳရျခင္းတစ္ပါး။
၂။မိမိအလုိလိုပင္ တန္းခု္ိးၾကီးေသာရဟန္းတုိ႔ေဟာေျပာ၍ ထပ္မံနာရျပန္ေသာအခါ၌ လိမၼာေသာေယာက်္ား သည္ အရပ္တစ္ပါး၌ စည္ၾကီးသံကုိၾကားသည္ရွိေသာ္ ၾကားေသာခဏ၌စည္းၾကီးသံဟု မေတြမေ၀ သိႏုိင္ သကဲ႔သုိ႔ တရားသံကုိၾကားရေသာခဏ၌ မေတြမေ၀သ္ိသျဖင္႔ေလာကုတၱရာ တရားအထူးကုိ ရျခင္းတစ္ပါး။
၃။တန္းခုိးၾကီးေသာရဟန္း မေဟာေသာ္လည္း သုဓမၼာသဘင္၌ သနကၤုရျဗဟၼာ သိၾကားမင္းတုိ႔ ေဟာေျပာ၍ ၾကားနာရေသာ ခဏ၌ မဂ္ဖုိလ္ရျခင္းတစ္ပါး။
၄။ထုိ႔သုိ႔ပင္ မဟုတ္ေသာ္လည္း အေပါင္းအေဖာ္နတ္္တို႔ သတိေပး၍ မဂ္ဖုိလ္ရျခင္းတစ္ပါး။ ဤေလးပါးတုိ႔တည္း။
အထက္ပါေဖာ္ျပခ်က္တုိ႔တြင္ ဓမၼႆ၀နသုတ္လာ ငါးပါးေသာအက်ိဳးတရားတုိ႔သည္ ယခု မ်က္ေမွာက္ ဘ၀အတြက္ျဖစ္၏။ ေသာတာႏုဂတသုတ္လာ ေလးပါးေသာအက်ိဳး တရားတုိ႔သည္ ေနာင္တမ လြန္ဘ၀ အတြြက္ျဖစ္၏။
သို႔ေသာ္ ထုိအက်ိဳးတရားတုိ႔ကုိ လူတုိင္း မုခ် အလြယ္တကူ ရႏုိင္ၾကသည္ မဟုတ္ကုန္။
အဂၤုတၱိဳရ္၊ ပဥၥကနိပါတ္၊ ဒုကၠထာသုတ္၌ ေဟာေတာ္မူသည္႔အတုိင္း သဒၵါ၊ သီလ၊ သုတ၊ စာဂ၊ ပညာ မရွိသူတုိ႔အား ထုိသဒၶါစေသာတရားတုိ႔သည္ မေကာင္းေသာ စကားတုိ႔သာျဖစ္၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိသူမ်ိဳးတုုိ႕အား ထုိသဒၶါတရားစသည္ႏွင့္စပ္ေသာ တရားစကားတုိ႔ကုိ ၾကားနာရေသာ အခါ ႏွစ္သက္၀မ္းေျမာက္ျခင္း ပီတ္ိပါေမာဇၨစသည္မျဖစ္၊ ႏွလုံးမသာယာျခင္း ေဒါမနႆ စသည္ တုိ႔သာျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ထုိသူမ်ိဳးတုိ႔အား တရားနာရျခင္း အက်ိဳးတရားတုိ႔ ၿပည္႔ျပည္႔၀၀ မျဖစ္ပြားၾကကုန္။
အက်ိဳးတရားခံစားၾကရသူတုိ႔တြင္လည္း ဤဘ၀မဂ္ဖုိလ္ ရထုိက္သုူတုိ႔သည္ ဤဘ၀၌ပင္ မဂ္ဖုိလ္ကုိ ရႏုိင္ၾကကုန္၏။
ဤဘ၀၌ မဂ္ဖုိလ္မရထုိက္သူ အခ်ိဳ႕သည္ ေနာက္ဘ၀၌ မဂ္ဖုိလ္ရႏုိင္ၾကကုန္၏။ အခ်ိဳသူတုိ႕အား အထုံ၀ါသနာ အေနအားျဖင္႔သာ ျဖစ္ကုန္၏။ သုိ႔ရကား တရားနာရျခင္း၏ အက်ိဳးတရားတုိ႔က္ုိ ဘ၀ျဖင္႔ပုိင္းျခား၍ မျဖစ္ႏုိင္ ပါေခ်။
ေတာင္း ရွစ္
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားမေဟာမီ ၀တ္အဖြဲ႔ ၊ နိဗၺာန္ေဆာ္၊ ပန္းဒကာ စသူတုိ႔က မိမိတုိ႔ရရွိထားေသာ တရားေတာင္းလကၤာမ်ားျဖင္႔ တရားေဒသနာမ်ား ခ်ီးျမႇင္႔ေဟာၾကားေတာ္မူပါရန္ ရြတ္ဆုိေတာင္းပန္ၾကကုန္၏။ သုိ႔ရာတြင္ ထုိသူတုိ႔အား တရားေတာင္းသူ အစစ္ဟု မဆုိႏုိင္ကုန္။ ထုိသူတုိ႔ မေတာင္းပန္လွ်င္လည္း တရား ပြဲျဖစ္ေျမာက္ေအာင္တာ၀န္ယူပင္႔ဖိတ္သူ၊ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္သူ အလွဴရွင္ တုိ႔က ေလွ်ာက္ထားေတာင္း ပန္ၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ ေဟာမည္ပင္ျဖစ္၏။ ထုိေၾကာင္႔ ထုိဓမၼဒါန ကုသုိလ္ရွင္ စီၤစဥ္ေဆာင္ရြက္ သူတုိ႔သာ မူလတရားေတာင္းသူတို႔ ျဖစ္ကုန္၏။ ထုိသူတုိ႔သည္ တရားေဟာ သူႏွင္႔မျခား ဓမၼဒါန ကုသုိလ္တရားတုိ႔ ႔ ျဖစ္ပြားရရွိၾကကုန္၏။
မွန္၏။ ကုသုိလ္အမွဳ၌ျဖစ္ေစ၊ အကုသုိလ္အမွဳ၌ျဖစ္ေစ ကုိယ္တုိင္ျပဳသူ (သာဟတၱိက) ေစခုိင္းတုိက္တြန္းသူ (အာဏတၱိက) အက်ိဳးျပ၍ ခ်ိီးမြမ္းသူ (၀ဏၰဘာသန) ေက်နပ္သေဘာက်သူ(သမႏုညာ)တုိ႔အား ထပ္တူအက်ိဳးရႏုိင္ေၾကာင္း အဖြင့္အ႒ကထာမ်ား ႏွင့္အညီ ေရွးဆရာတုိ႔ ဤသုိ႔လကၤာဖြဲ႔ဆုိျပေတာ္မူထား၏။
“ကမၼပထ၊ ဆယ္ပါးျပ၌၊ ႏွစ္၀ ဒု-သု၊ ကုိယ္တုိင္ျပဳႏွင္႔၊ သူတုိ႔ေစျငား၊ ရႊင္အားႏွစ္သက္။ ခ်ီးမြမ္းျမြက္ ဟု၊ ေလးခ်က္ဆီလီ၊ ေလးဆယ္စီတည္း၊ မွ်ညီ ျပစ္က်ိဳး၊ တူရုိးအဟုတ္၊ျမတ္သမၺဳဒ္တုိ႔၊ မယုတ္မပို၊ ေဟာမိန္႔ဆုိခဲ႔။ (မဃေဒ၀၊၂၃၀)
ဓမၼဒါနကုသိုလ္ရွင္ဟု ေခၚဆိုၾကေသာ တရားပြဲျဖစ္ေျမာက္ရန္ မတည္လွဴဒါန္းသူ အလွဴရွင္သည္ ဓမၼကထိက ပုဂၢိဳလ္အားလည္း ဓမၼေဒသနာကုသိုလ္ျဖစ္ေစသူ တရားနာပရိသတ္အေပါင္း သူေတာ္ေကာင္းတို႔အားလည္း ဓမၼႆ၀နကုသိုလ္ျဖစ္ေစသူ တရားေဟာသူ တရားနာသူ စီစဥ္သူအားလံုးတို႔အား အာမိသဒါန ဓမၼဒါန တို႔ကို ျဖစ္ပြားေစသူ ျဖစ္သျဖင့္ လြန္စြာေက်းဇူးမ်ားလွ၏။
သို႔ရာတြင္ ထိုသို႔ေတာင္းပန္သူ တိုက္တြန္းသူမ်ား ဘ၀ေပါင္းမည္မွ်အက်ိဳးေပးႏိုင္၏ ဟု ဘ၀ျဖင့္ ပိုင္းျခား၍ ေဟာျပေသာ ေဒသနာတို႔ကို မေတြ႔ရေပ။ ေမးခြန္းပါ တရားနာျခင္း၊ ေဟာျခင္း ေတာင္းပန္းျခင္း သာဓုေခၚျခင္း အမႈတို႔သည္ ဒါန သီလ ဘာ၀နာ ဟု ကုသိုလ္အမႈ႔ သံုးခုရိွရာတြင္ ဘာ၀နာကုသိုလ္တြင္ စာရင္း၀င္၏၊ ဘာ၀နာကုသိုလ္၏ ပန္းတိုင္သည္လည္း မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ ျမန္ျမန္ရရန္ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အက်ိဳး တရားတို႔ကို ဘ၀ျဖင့္ ပိုင္းျခားျပစရာ မလိုဟု ယူဆပါသည္။
သာဓု တစ္
တရားနာရာ၌ သာဓုေခၚရျခင္း၏ အက်ိဳးျပ ၀တၳဳသက္ေသတစ္ခုကို အဂၤုတၱိဳရ္ အ႒ကထာမွ ထုတ္ႏွဳတ္ျပပါမည္။
ျမတ္စြာဘုရားသခင္ သာ၀တၳိျပည္မြန္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္၌ ကိန္းေအာင္းေမြ႔ေလ်ာ္ စံေပ်ာ္ေတာ္မူခိုက္ တစ္ေယာက္ေသာ သူေဌးသမီး၏ လင္ေယာက္်ားသည္ ျမတ္စြာဘုရား၏ တရားေဒသနာကို ၾကားနာရ၍ “ ဤတရားကို လူ႔ဘ၀ျဖင့္ ျဖည့္က်င့္ျခင္းငွါ မလြယ္ကူ” ဟု ယူဆကာ ပိ႑ပါတ္ဓုတင္ေဆာင္ ရဟန္းတစ္ပါး၏ အထံ၌ ရဟန္းျပဳေလ၏။
ထိုသူ၏မယားကို ပေသနဒီေကာသလမင္းႀကီးက သိမ္းပိုက္ကာ ကိုယ္လုပ္ေမာင္းမအရာ၌ ထားေလ၏။ တေန႔ေသာအခါ ၾကာညိဳပန္းတစ္စည္းကို ယူ၍ ေမာင္းမတစ္ေယာက္စီအား ၾကာညိဳပန္း တစ္္ပြင္စီေပးေစ၏။ ထိုသို႔ေ၀ဘန္ရာတြင္ ထုိရဟန္း၀တ္သြားသူ၏ မယားေဟာင္းသည္ ပန္းႏွစ္ပြင့္ရေလ၏- ထိုေမာင္းမသည္ ၿပံဳးေပ်ာ္ၾကည္ႏူးကာ ပန္းတို႔ကို နမ္းရိူက္လွ်င္ လင္ေဟာင္းျဖစ္ေသာ ရဟန္းကို ေအာက္ေမ႔သတိရသျဖင့္ ငိုေၾကြးမိေလ၏။ မင္းႀကီးသည္ ထိုမိန္းမ၏ ၿပံဳးရီလိုက္ ငိုလိုက္ ျဖစ္ေနပုံကုိ ေတြ႔ျမင္၍ ေခၚကာေမးေလလွ်င္ “ၾကာညိဳပန္း ႏွစ္ပြင့္ရသျဖင့္ ၀မ္းသာကာ ျပံဳးရယ္မိေၾကာင္း ၾကာပန္းကို နမ္းရိႈက္စဥ္ ခံတြင္းမွ ၾကာညိဳပန္းနံထြက္ေသာ ယခုရဟန္းျပဳသြားၿပီျဖစ္ေသာ လင္ေဟာင္းကို သတိရသျဖင့္ ငိုေၾကြးမိေၾကာင္း အေၾကာင္းစံုကို ေလွ်ာက္တင္ေလ၏။
ပေသနဒီေကာသလမင္းႀကီးသည္ သံုးႀကိမ္တိုင္တိုင္ေမးျမန္း စစ္ေဆး၍ မယံုၾကည္ေသးသျဖင့္ ေနာက္ေန႔တြင္ နန္းေတာ္သို႔ ဘုရားအမွဴးရိွေသာ ရဟန္းသံဃာတို႔ကို ပင့္ဖိတ္၍ အလွဴႀကီးေပးကာ ဆြမ္းကိစၥၿပီးေသာအခါ၌ ထိုေမာင္းမကို ေမးျမန္းမွတ္သား၍ ဘုရားရွင္အား ရိွခိုးကာ “အရွင္ဘုရား၊ ရဟန္းအေပါင္းႏွင့္ တကြ ျပန္ၾကြေတာ္ မူပါ။
တပည့္ေတာ္တို႔အား ဤမည္ေသာရဟန္း တရားေဟာပါလိမ့္မည္”ဟု ေလွ်ာက္ထားေလ၏။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ (သူေဌးသမီး၏ လင္ေယာက်္ားျဖစ္ဘူးေသာ) ထိုရဟန္းကို ခ်န္ထား၍ ျပန္ၾကြေတာ္မူ၏။
မေထရ္သည္ အႏုေမာဒနာတရား ေဟာအံ့ေသာငွါ ပါးစပ္ဟလိုက္လွ်င္ပင္ နန္းေတာ္တစ္ခုလံုး နံ႔သာၾကဳတ္ ကဲ့သို႔ျဖစ္၍ အလြန္ေမႊးႀကိဳင္သြား၏။ မင္းႀကီးသည္ ေမာင္းမ၏ စကားကို ယံုၾကည္ သြားၿပီး ေနာက္ေန႔၌ ဘုရားရွင္ကို ေမးေလွ်ာက္ေလ၏၊
ျမတ္စြာဘုရားသည္ “ဤရဟန္းကား အတိတ္ေ၀းစြာ ေရွးအခါတုန္းက တရားစကား နာၾကားရသည္ရိွေသာ္ “သာဓုသာဓု” ဟု ေကာင္းခ်ီးႏုေမာ္ သာဓုေခၚလ်က္ ပတၱာႏုေမာဒန ကုသိုလ္ကို အရိုအေသ ျဖစ္ေစခဲ့ဖူးေလၿပီ ။ ထုိကုသိုလ္ အေၾကာင္းရင္းေၾကာင့္ ဤသို႔ေသာ အက်ိဳးအာနိသင္ကို ရရိွျခင္းျဖစ္၏။ ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။
(အံ၊ ႒၊ ၁၊ ၂၂ )
“သတည္း” ခ်တိုင္း ၀တၱရားအရ သာဓုေခၚရျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ တရားေတာ္၌ နားစိုက္ကာ ဓမၼရသ ေသာက္သံုးရသျဖင့္ အားရရႊင္လန္း ၀မ္းေျမာက္သည့္အေန ခ်ီးမြမ္းသည့္အေနျဖင့္ သာဓုေခၚႏိုင္လွ်င္ ၀ဏၰဘာသန ပတၱာႏုေမာဒန ကုသိုလ္တရားမ်ား ေဟာသူႏွင့္မျခား အလားတူ ရရိွႏိုင္သည္။
ေဟာလစ္ အသေခ်ၤ
သံယုတ္ပါဠိေတာ္ ကႎဒဒသုတ္တြင္ “ အမတံဒေဒါ စ ေသာ ေဟာတိ ၊ ေယာ ဓမၼမႏုသာသတိ။ “အၾကင္သူသည္ တရားေတာ္ကို ေဟာေဖာ္ညႊန္ျပ ဆံုးမ၏။ ထုိသူသည္ အၿမဳိက္နိဗၺာန္ကို ေပးလွဴသည္မည္၏” ဟု ဘုရား ရွင္ေဟာေတာ္ မူပါသည္။( သံ၊ ၁၊ ၂၉)
ယင္းသုတ္၏ အ႒ကထာ အဖြင့္တြင္ “ တရားေတာ္ကို ေဟာေဖာ္ညႊန္ျပ ဆံုးမျခင္း- အရ အေၾကာင္းအက်ိဳးကို အစဥ္အားျဖင့္ ဆံုးမျခင္း ပိဋကတ္သံုးပံု၏ အ႒ကထာကို ဖြင့္ဆိုျပသျခင္း၊ ပါဠိေတာ္ကို ပို႔ခ်ျခင္း၊ ကမၼ႒ာန္းတရား ညႊန္ၾကားျပသျခင္း၊ သူတစ္ပါးတို႔အား တရားနာေအာင္ ေသြးေဆာင္တိုက္တြန္းျခင္းတို႔ ပါ၀င္ေၾကာင္း ဖြင့္ဆို ရွင္းျပထား၏။ (သံ၊ ႒၊၁၊၇၉)
တဖန္ အမ်ားသိၿပီးျဖစ္ေသာ ဓမၼပဒပါဠိေတာ္လာ “ သဗၺဒါနံ ဓမၼဒါနံ ဇိနာတိ ” (ခပ္သိမ္း ဒါန ဟူသမွ်တြင္ ဓမၼဒါန တရားအလွဴ ျမတ္ဆံုးဟူ၏။ ) ဟူေသာ ဂါထာပါဒ၏ အ႒ကထာအဖြင့္ကို အဓိပၸယ္သိသာရုံမွ် ဘာသာျပန္ျပရလွ်င္-ဤစႀက္ာ၀ဠာတိုက္အတြင္းမွသည္ ျဗဟၼာျပည္တိုင္ေအာင္ စည္ေ၀းတည္ေနေတာ္ မူကုန္ေသာ ဘုရား ပေစၥကဗုဒၶါ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္တို႔အား မြန္ျမတ္ကုန္ေသာ ဆြမ္း ၊သကၤန္း၊ ေက်ာင္း၊ ေဆး ဟူေသာ ပစၥည္းေလးပါးတို႔ကို ေပးလွဴရာ၏ ။
ထိုေပးလွဴအပ္ေသာ အာမိသဒါန ကုသိုလ္သည္ ထုိအစည္း အေ၀း၌ ေလးပါဒမွ်ရိွေသာ ဂါထာတစ္ပုဒ္ကို ေဟာၾကားအပ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္၏ ဓမၼဒါနကုသိုလ္ကို ၁၆-စိတ္(၀ါ) ၂၅၆ စိတ္ စိတ္၍ တစ္စိတ္ကိုမွ် မမီွႏိုင္။အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုဆိုအပ္ၿပီးေသာ ကုသိုလ္ႀကီးတို႔ကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ၾကျခင္း သည္ တရားေတာ္ကို နာရ၍သာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ၾကျခင္း ျဖစ္၏။
အကယ္၍သာ တရားေတာ္ကို မနာရသျဖင့္ အက်ိဳးအေၾကာင္းကို မသိျမင္ မယံုၾကည္ႏိုင္ၾကလွ်င္ ယာဂုတစ္ရႈတ္ ဆြမ္းတစ္ လုပ္ကုိမွ် လွဴႏိုင္ၾကလိမ့္မည္မဟုတ္ကုန္၊ ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္ ဓမၼဒါနသည္ ခပ္သိမ္းေသာ ဒါနတို႔ထက္ သာလြန္မြန္ျမတ္၏။
တစ္နည္းလည္း ဘုရားရွင္ႏွင့္ ပေစၥကဗုဒၶါတို႔မွ တစ္ပါး ရြာသြန္းေနေသာ မိုးေရမိုးေပါက္ တို႔ကို ေရတြက္ျခင္းငွါ စြမ္းႏိုင္ေသာ ပညာႏွင့္ျပည့္စုံေသာ အရွင္သာရိပုတၱရာအစရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔သည္ပင္ မိမိတို႔ အလိုလို ေသာတာပတၱိဖိုလ္စသည္တို႔သို႔ ေရာက္ျခင္းငွါ မတတ္ႏိုင္ကုန္ ။ အရွင္အႆဇိမေထရ္ စေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ေဟာၾကားေတာ္မူအပ္ေသာ တရားေဒသနာမ်ားကို နာၾကားရမွသာ မဂ္ဖိုလ္ရႏိုင္ၾကပါသည္ ။ ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း အလွဴအားလံုးထက္ တရားအလွဴက သာ၍ျမတ္၏ ။
ဤမွ်ျဖင့္ ေဟာျခင္း နာျခင္းတို႔၏ အက်ိဳးတရားတို႔ကို အျမြက္မွ်သိရေပၿပီ။ နာကိုးေတာင္းရွစ္ စသည္ျဖင့္ ဘ၀ျဖင့္ ပိုင္းျခားျပေသာ အက်ိဳးတရားတို႔ကို ပိဋကတ္ေတာ္၌ တိုက္ရုိက္ မေတြ႔ရေသာ္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ဟု မမွတ္ယူေစလို၊ ထိုထက္သာ၏-ဟုပင္ ဆိုႏိုင္ပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ တရားနာရျခင္း ေဟာရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ဘ၀ကိုမုန္းကာ ဘ၀ဆံုး ေအာင္ အားထုတ္သျဖင့္ ျမန္ျမန္နိဗၺာန္ရႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္ ။
(ဂါထာအေနျဖင့္ ဤသို႔ရွိသတဲ့–
န၀ကပၸံ သုတဓမၼံ ၊ အ႒ကပၸဥၥ ယာစိေတာ၊
ဧေကာ ကေပၸါ ႏုေမာဒနာ၊ ေဒသိေတာ စ အသေခ်ၤေယာ။)
ေရွးဦးစြာ လကၤာပါအတိုင္း အက်ဳိးရႏိုင္,မရႏိုင္ မစိစစ္မီွ၊ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာတို႔၌ လာေသာ တရားနာျခင္း စသည္တုိ႔၏ အက်ဳိးတရားတို႔ကို ေဖာ္ျပခ်င္ပါသည္။
နာ-ကိုး
အဂၤုတၱိဳရ္ ပါဠိေတာ္၊ ဓမၼႆ၀န သုတ္တြင္ တရားနာျခင္းျဖင့္ အက်ိဳးငါးပါး ရႏိုင္ေၾကာင္း ေအာက္ပါ အတိုင္းေဟာေတာ္မူထား၏။
ရဟန္းတို႔ တရားနာျခင္း၌ ၊ အာနိသင္တို႔သည္ ဤငါးမ်ိဳးတို႔တည္း-
အဘယ္ငါးမ်ိဳးတို႔နည္းဟူမူ-
- မၾကားဘူးသည္ကို ၾကားနာရ၏၊
- ၾကားဘူးသည္ကို ျဖဴစင္ေစ၏၊
- ယုံမွားမႈကုိ ကူးေျမာက္ႏိုင္၏၊
- အယူကိုေျဖာင့္မွတ္စြာ ျပဳႏိုင္၏၊
- ထိုသူ၏ စိတ္သည္ ၾကည္လင္၏။
ထုိ႔ျပင္ တရားေတာ္ကုိ ၾကားနာျခင္းဟူေသာ ေသာတသာ၀န၊ ႏႈတ္ျဖင့္ သရဇၥ်ာယ္ျခင္းဟူေသာ ပရိစိတ၊ စိတ္ျဖင္႔ အဖန္ဖန္ၾကံစည္ျခင္းဟူေသာ မနသာအႏုေပကၡိတ၊ပညာျဖင္႔ ေကာင္းစြာထုိးထြင္း၍ သိျခင္းဟူေသာ ဒိ႒ိယာသုပနိ၀ိဒၶ၊ ဤေလးပါးေသာကိစၥတုိ႔ျဖင္႔ ေကာင္းစြာ အားထုတ္အပ္သည္ရွိေသာ္ ေလးပါးေသာ အက်ိဳး တရားတုိ႔ကုိ ရႏုိင္ေၾကာင္းအဂၤုတၱိဳရ္၊ စတုကၠနိပါတ္၊ ေသာတာႏုဂတသုတ္တြင္ ေဟာေတာ္မူထား၏။ (အင္၊ျမန္၊၁၊၅၁၉)
ေလးပါးဟူေသာ္ကား-….
၁။ေမ႔ေလ်ာ့သည္ျဖစ္၍ လုုူ႔အျဖစ္ကုိ စြန္႔ရသည္ရွိေသာ္ အထက္နတ္ျပည္၌ျဖစ္ရ သျဖင္႔ ေရွးဘ၀၌ၾကားနာအပ္ အားထုတ္ အပ္ေသာ ပရိယတၱိတရားရွိေသာပုဂၢဳိလ္သည္ ၾကည္လင္ေသာေၾကးမုံျပင္၌ထင္ေသာ မ်က္ႏွာ ရိပ္ကဲသို႔ အလုိလုိပင္ ထင္ျခင္းသုိ႔ ေရာက္သျဖင္႔ မဂ္ညဏ္၊ ဖုိလ္ညဏ္၊ န္ိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳရျခင္းတစ္ပါး။
၂။မိမိအလုိလိုပင္ တန္းခု္ိးၾကီးေသာရဟန္းတုိ႔ေဟာေျပာ၍ ထပ္မံနာရျပန္ေသာအခါ၌ လိမၼာေသာေယာက်္ား သည္ အရပ္တစ္ပါး၌ စည္ၾကီးသံကုိၾကားသည္ရွိေသာ္ ၾကားေသာခဏ၌စည္းၾကီးသံဟု မေတြမေ၀ သိႏုိင္ သကဲ႔သုိ႔ တရားသံကုိၾကားရေသာခဏ၌ မေတြမေ၀သ္ိသျဖင္႔ေလာကုတၱရာ တရားအထူးကုိ ရျခင္းတစ္ပါး။
၃။တန္းခုိးၾကီးေသာရဟန္း မေဟာေသာ္လည္း သုဓမၼာသဘင္၌ သနကၤုရျဗဟၼာ သိၾကားမင္းတုိ႔ ေဟာေျပာ၍ ၾကားနာရေသာ ခဏ၌ မဂ္ဖုိလ္ရျခင္းတစ္ပါး။
၄။ထုိ႔သုိ႔ပင္ မဟုတ္ေသာ္လည္း အေပါင္းအေဖာ္နတ္္တို႔ သတိေပး၍ မဂ္ဖုိလ္ရျခင္းတစ္ပါး။ ဤေလးပါးတုိ႔တည္း။
အထက္ပါေဖာ္ျပခ်က္တုိ႔တြင္ ဓမၼႆ၀နသုတ္လာ ငါးပါးေသာအက်ိဳးတရားတုိ႔သည္ ယခု မ်က္ေမွာက္ ဘ၀အတြက္ျဖစ္၏။ ေသာတာႏုဂတသုတ္လာ ေလးပါးေသာအက်ိဳး တရားတုိ႔သည္ ေနာင္တမ လြန္ဘ၀ အတြြက္ျဖစ္၏။
သို႔ေသာ္ ထုိအက်ိဳးတရားတုိ႔ကုိ လူတုိင္း မုခ် အလြယ္တကူ ရႏုိင္ၾကသည္ မဟုတ္ကုန္။
အဂၤုတၱိဳရ္၊ ပဥၥကနိပါတ္၊ ဒုကၠထာသုတ္၌ ေဟာေတာ္မူသည္႔အတုိင္း သဒၵါ၊ သီလ၊ သုတ၊ စာဂ၊ ပညာ မရွိသူတုိ႔အား ထုိသဒၶါစေသာတရားတုိ႔သည္ မေကာင္းေသာ စကားတုိ႔သာျဖစ္၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိသူမ်ိဳးတုုိ႕အား ထုိသဒၶါတရားစသည္ႏွင့္စပ္ေသာ တရားစကားတုိ႔ကုိ ၾကားနာရေသာ အခါ ႏွစ္သက္၀မ္းေျမာက္ျခင္း ပီတ္ိပါေမာဇၨစသည္မျဖစ္၊ ႏွလုံးမသာယာျခင္း ေဒါမနႆ စသည္ တုိ႔သာျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ထုိသူမ်ိဳးတုိ႔အား တရားနာရျခင္း အက်ိဳးတရားတုိ႔ ၿပည္႔ျပည္႔၀၀ မျဖစ္ပြားၾကကုန္။
အက်ိဳးတရားခံစားၾကရသူတုိ႔တြင္လည္း ဤဘ၀မဂ္ဖုိလ္ ရထုိက္သုူတုိ႔သည္ ဤဘ၀၌ပင္ မဂ္ဖုိလ္ကုိ ရႏုိင္ၾကကုန္၏။
ဤဘ၀၌ မဂ္ဖုိလ္မရထုိက္သူ အခ်ိဳ႕သည္ ေနာက္ဘ၀၌ မဂ္ဖုိလ္ရႏုိင္ၾကကုန္၏။ အခ်ိဳသူတုိ႕အား အထုံ၀ါသနာ အေနအားျဖင္႔သာ ျဖစ္ကုန္၏။ သုိ႔ရကား တရားနာရျခင္း၏ အက်ိဳးတရားတုိ႔က္ုိ ဘ၀ျဖင္႔ပုိင္းျခား၍ မျဖစ္ႏုိင္ ပါေခ်။
ေတာင္း ရွစ္
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားမေဟာမီ ၀တ္အဖြဲ႔ ၊ နိဗၺာန္ေဆာ္၊ ပန္းဒကာ စသူတုိ႔က မိမိတုိ႔ရရွိထားေသာ တရားေတာင္းလကၤာမ်ားျဖင္႔ တရားေဒသနာမ်ား ခ်ီးျမႇင္႔ေဟာၾကားေတာ္မူပါရန္ ရြတ္ဆုိေတာင္းပန္ၾကကုန္၏။ သုိ႔ရာတြင္ ထုိသူတုိ႔အား တရားေတာင္းသူ အစစ္ဟု မဆုိႏုိင္ကုန္။ ထုိသူတုိ႔ မေတာင္းပန္လွ်င္လည္း တရား ပြဲျဖစ္ေျမာက္ေအာင္တာ၀န္ယူပင္႔ဖိတ္သူ၊ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္သူ အလွဴရွင္ တုိ႔က ေလွ်ာက္ထားေတာင္း ပန္ၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ ေဟာမည္ပင္ျဖစ္၏။ ထုိေၾကာင္႔ ထုိဓမၼဒါန ကုသုိလ္ရွင္ စီၤစဥ္ေဆာင္ရြက္ သူတုိ႔သာ မူလတရားေတာင္းသူတို႔ ျဖစ္ကုန္၏။ ထုိသူတုိ႔သည္ တရားေဟာ သူႏွင္႔မျခား ဓမၼဒါန ကုသုိလ္တရားတုိ႔ ႔ ျဖစ္ပြားရရွိၾကကုန္၏။
မွန္၏။ ကုသုိလ္အမွဳ၌ျဖစ္ေစ၊ အကုသုိလ္အမွဳ၌ျဖစ္ေစ ကုိယ္တုိင္ျပဳသူ (သာဟတၱိက) ေစခုိင္းတုိက္တြန္းသူ (အာဏတၱိက) အက်ိဳးျပ၍ ခ်ိီးမြမ္းသူ (၀ဏၰဘာသန) ေက်နပ္သေဘာက်သူ(သမႏုညာ)တုိ႔အား ထပ္တူအက်ိဳးရႏုိင္ေၾကာင္း အဖြင့္အ႒ကထာမ်ား ႏွင့္အညီ ေရွးဆရာတုိ႔ ဤသုိ႔လကၤာဖြဲ႔ဆုိျပေတာ္မူထား၏။
“ကမၼပထ၊ ဆယ္ပါးျပ၌၊ ႏွစ္၀ ဒု-သု၊ ကုိယ္တုိင္ျပဳႏွင္႔၊ သူတုိ႔ေစျငား၊ ရႊင္အားႏွစ္သက္။ ခ်ီးမြမ္းျမြက္ ဟု၊ ေလးခ်က္ဆီလီ၊ ေလးဆယ္စီတည္း၊ မွ်ညီ ျပစ္က်ိဳး၊ တူရုိးအဟုတ္၊ျမတ္သမၺဳဒ္တုိ႔၊ မယုတ္မပို၊ ေဟာမိန္႔ဆုိခဲ႔။ (မဃေဒ၀၊၂၃၀)
ဓမၼဒါနကုသိုလ္ရွင္ဟု ေခၚဆိုၾကေသာ တရားပြဲျဖစ္ေျမာက္ရန္ မတည္လွဴဒါန္းသူ အလွဴရွင္သည္ ဓမၼကထိက ပုဂၢိဳလ္အားလည္း ဓမၼေဒသနာကုသိုလ္ျဖစ္ေစသူ တရားနာပရိသတ္အေပါင္း သူေတာ္ေကာင္းတို႔အားလည္း ဓမၼႆ၀နကုသိုလ္ျဖစ္ေစသူ တရားေဟာသူ တရားနာသူ စီစဥ္သူအားလံုးတို႔အား အာမိသဒါန ဓမၼဒါန တို႔ကို ျဖစ္ပြားေစသူ ျဖစ္သျဖင့္ လြန္စြာေက်းဇူးမ်ားလွ၏။
သို႔ရာတြင္ ထိုသို႔ေတာင္းပန္သူ တိုက္တြန္းသူမ်ား ဘ၀ေပါင္းမည္မွ်အက်ိဳးေပးႏိုင္၏ ဟု ဘ၀ျဖင့္ ပိုင္းျခား၍ ေဟာျပေသာ ေဒသနာတို႔ကို မေတြ႔ရေပ။ ေမးခြန္းပါ တရားနာျခင္း၊ ေဟာျခင္း ေတာင္းပန္းျခင္း သာဓုေခၚျခင္း အမႈတို႔သည္ ဒါန သီလ ဘာ၀နာ ဟု ကုသိုလ္အမႈ႔ သံုးခုရိွရာတြင္ ဘာ၀နာကုသိုလ္တြင္ စာရင္း၀င္၏၊ ဘာ၀နာကုသိုလ္၏ ပန္းတိုင္သည္လည္း မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ ျမန္ျမန္ရရန္ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အက်ိဳး တရားတို႔ကို ဘ၀ျဖင့္ ပိုင္းျခားျပစရာ မလိုဟု ယူဆပါသည္။
သာဓု တစ္
တရားနာရာ၌ သာဓုေခၚရျခင္း၏ အက်ိဳးျပ ၀တၳဳသက္ေသတစ္ခုကို အဂၤုတၱိဳရ္ အ႒ကထာမွ ထုတ္ႏွဳတ္ျပပါမည္။
ျမတ္စြာဘုရားသခင္ သာ၀တၳိျပည္မြန္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္၌ ကိန္းေအာင္းေမြ႔ေလ်ာ္ စံေပ်ာ္ေတာ္မူခိုက္ တစ္ေယာက္ေသာ သူေဌးသမီး၏ လင္ေယာက္်ားသည္ ျမတ္စြာဘုရား၏ တရားေဒသနာကို ၾကားနာရ၍ “ ဤတရားကို လူ႔ဘ၀ျဖင့္ ျဖည့္က်င့္ျခင္းငွါ မလြယ္ကူ” ဟု ယူဆကာ ပိ႑ပါတ္ဓုတင္ေဆာင္ ရဟန္းတစ္ပါး၏ အထံ၌ ရဟန္းျပဳေလ၏။
ထိုသူ၏မယားကို ပေသနဒီေကာသလမင္းႀကီးက သိမ္းပိုက္ကာ ကိုယ္လုပ္ေမာင္းမအရာ၌ ထားေလ၏။ တေန႔ေသာအခါ ၾကာညိဳပန္းတစ္စည္းကို ယူ၍ ေမာင္းမတစ္ေယာက္စီအား ၾကာညိဳပန္း တစ္္ပြင္စီေပးေစ၏။ ထိုသို႔ေ၀ဘန္ရာတြင္ ထုိရဟန္း၀တ္သြားသူ၏ မယားေဟာင္းသည္ ပန္းႏွစ္ပြင့္ရေလ၏- ထိုေမာင္းမသည္ ၿပံဳးေပ်ာ္ၾကည္ႏူးကာ ပန္းတို႔ကို နမ္းရိူက္လွ်င္ လင္ေဟာင္းျဖစ္ေသာ ရဟန္းကို ေအာက္ေမ႔သတိရသျဖင့္ ငိုေၾကြးမိေလ၏။ မင္းႀကီးသည္ ထိုမိန္းမ၏ ၿပံဳးရီလိုက္ ငိုလိုက္ ျဖစ္ေနပုံကုိ ေတြ႔ျမင္၍ ေခၚကာေမးေလလွ်င္ “ၾကာညိဳပန္း ႏွစ္ပြင့္ရသျဖင့္ ၀မ္းသာကာ ျပံဳးရယ္မိေၾကာင္း ၾကာပန္းကို နမ္းရိႈက္စဥ္ ခံတြင္းမွ ၾကာညိဳပန္းနံထြက္ေသာ ယခုရဟန္းျပဳသြားၿပီျဖစ္ေသာ လင္ေဟာင္းကို သတိရသျဖင့္ ငိုေၾကြးမိေၾကာင္း အေၾကာင္းစံုကို ေလွ်ာက္တင္ေလ၏။
ပေသနဒီေကာသလမင္းႀကီးသည္ သံုးႀကိမ္တိုင္တိုင္ေမးျမန္း စစ္ေဆး၍ မယံုၾကည္ေသးသျဖင့္ ေနာက္ေန႔တြင္ နန္းေတာ္သို႔ ဘုရားအမွဴးရိွေသာ ရဟန္းသံဃာတို႔ကို ပင့္ဖိတ္၍ အလွဴႀကီးေပးကာ ဆြမ္းကိစၥၿပီးေသာအခါ၌ ထိုေမာင္းမကို ေမးျမန္းမွတ္သား၍ ဘုရားရွင္အား ရိွခိုးကာ “အရွင္ဘုရား၊ ရဟန္းအေပါင္းႏွင့္ တကြ ျပန္ၾကြေတာ္ မူပါ။
တပည့္ေတာ္တို႔အား ဤမည္ေသာရဟန္း တရားေဟာပါလိမ့္မည္”ဟု ေလွ်ာက္ထားေလ၏။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ (သူေဌးသမီး၏ လင္ေယာက်္ားျဖစ္ဘူးေသာ) ထိုရဟန္းကို ခ်န္ထား၍ ျပန္ၾကြေတာ္မူ၏။
မေထရ္သည္ အႏုေမာဒနာတရား ေဟာအံ့ေသာငွါ ပါးစပ္ဟလိုက္လွ်င္ပင္ နန္းေတာ္တစ္ခုလံုး နံ႔သာၾကဳတ္ ကဲ့သို႔ျဖစ္၍ အလြန္ေမႊးႀကိဳင္သြား၏။ မင္းႀကီးသည္ ေမာင္းမ၏ စကားကို ယံုၾကည္ သြားၿပီး ေနာက္ေန႔၌ ဘုရားရွင္ကို ေမးေလွ်ာက္ေလ၏၊
ျမတ္စြာဘုရားသည္ “ဤရဟန္းကား အတိတ္ေ၀းစြာ ေရွးအခါတုန္းက တရားစကား နာၾကားရသည္ရိွေသာ္ “သာဓုသာဓု” ဟု ေကာင္းခ်ီးႏုေမာ္ သာဓုေခၚလ်က္ ပတၱာႏုေမာဒန ကုသိုလ္ကို အရိုအေသ ျဖစ္ေစခဲ့ဖူးေလၿပီ ။ ထုိကုသိုလ္ အေၾကာင္းရင္းေၾကာင့္ ဤသို႔ေသာ အက်ိဳးအာနိသင္ကို ရရိွျခင္းျဖစ္၏။ ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။
(အံ၊ ႒၊ ၁၊ ၂၂ )
“သတည္း” ခ်တိုင္း ၀တၱရားအရ သာဓုေခၚရျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ တရားေတာ္၌ နားစိုက္ကာ ဓမၼရသ ေသာက္သံုးရသျဖင့္ အားရရႊင္လန္း ၀မ္းေျမာက္သည့္အေန ခ်ီးမြမ္းသည့္အေနျဖင့္ သာဓုေခၚႏိုင္လွ်င္ ၀ဏၰဘာသန ပတၱာႏုေမာဒန ကုသိုလ္တရားမ်ား ေဟာသူႏွင့္မျခား အလားတူ ရရိွႏိုင္သည္။
ေဟာလစ္ အသေခ်ၤ
သံယုတ္ပါဠိေတာ္ ကႎဒဒသုတ္တြင္ “ အမတံဒေဒါ စ ေသာ ေဟာတိ ၊ ေယာ ဓမၼမႏုသာသတိ။ “အၾကင္သူသည္ တရားေတာ္ကို ေဟာေဖာ္ညႊန္ျပ ဆံုးမ၏။ ထုိသူသည္ အၿမဳိက္နိဗၺာန္ကို ေပးလွဴသည္မည္၏” ဟု ဘုရား ရွင္ေဟာေတာ္ မူပါသည္။( သံ၊ ၁၊ ၂၉)
ယင္းသုတ္၏ အ႒ကထာ အဖြင့္တြင္ “ တရားေတာ္ကို ေဟာေဖာ္ညႊန္ျပ ဆံုးမျခင္း- အရ အေၾကာင္းအက်ိဳးကို အစဥ္အားျဖင့္ ဆံုးမျခင္း ပိဋကတ္သံုးပံု၏ အ႒ကထာကို ဖြင့္ဆိုျပသျခင္း၊ ပါဠိေတာ္ကို ပို႔ခ်ျခင္း၊ ကမၼ႒ာန္းတရား ညႊန္ၾကားျပသျခင္း၊ သူတစ္ပါးတို႔အား တရားနာေအာင္ ေသြးေဆာင္တိုက္တြန္းျခင္းတို႔ ပါ၀င္ေၾကာင္း ဖြင့္ဆို ရွင္းျပထား၏။ (သံ၊ ႒၊၁၊၇၉)
တဖန္ အမ်ားသိၿပီးျဖစ္ေသာ ဓမၼပဒပါဠိေတာ္လာ “ သဗၺဒါနံ ဓမၼဒါနံ ဇိနာတိ ” (ခပ္သိမ္း ဒါန ဟူသမွ်တြင္ ဓမၼဒါန တရားအလွဴ ျမတ္ဆံုးဟူ၏။ ) ဟူေသာ ဂါထာပါဒ၏ အ႒ကထာအဖြင့္ကို အဓိပၸယ္သိသာရုံမွ် ဘာသာျပန္ျပရလွ်င္-ဤစႀက္ာ၀ဠာတိုက္အတြင္းမွသည္ ျဗဟၼာျပည္တိုင္ေအာင္ စည္ေ၀းတည္ေနေတာ္ မူကုန္ေသာ ဘုရား ပေစၥကဗုဒၶါ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္တို႔အား မြန္ျမတ္ကုန္ေသာ ဆြမ္း ၊သကၤန္း၊ ေက်ာင္း၊ ေဆး ဟူေသာ ပစၥည္းေလးပါးတို႔ကို ေပးလွဴရာ၏ ။
ထိုေပးလွဴအပ္ေသာ အာမိသဒါန ကုသိုလ္သည္ ထုိအစည္း အေ၀း၌ ေလးပါဒမွ်ရိွေသာ ဂါထာတစ္ပုဒ္ကို ေဟာၾကားအပ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္၏ ဓမၼဒါနကုသိုလ္ကို ၁၆-စိတ္(၀ါ) ၂၅၆ စိတ္ စိတ္၍ တစ္စိတ္ကိုမွ် မမီွႏိုင္။အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုဆိုအပ္ၿပီးေသာ ကုသိုလ္ႀကီးတို႔ကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ၾကျခင္း သည္ တရားေတာ္ကို နာရ၍သာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ၾကျခင္း ျဖစ္၏။
အကယ္၍သာ တရားေတာ္ကို မနာရသျဖင့္ အက်ိဳးအေၾကာင္းကို မသိျမင္ မယံုၾကည္ႏိုင္ၾကလွ်င္ ယာဂုတစ္ရႈတ္ ဆြမ္းတစ္ လုပ္ကုိမွ် လွဴႏိုင္ၾကလိမ့္မည္မဟုတ္ကုန္၊ ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္ ဓမၼဒါနသည္ ခပ္သိမ္းေသာ ဒါနတို႔ထက္ သာလြန္မြန္ျမတ္၏။
တစ္နည္းလည္း ဘုရားရွင္ႏွင့္ ပေစၥကဗုဒၶါတို႔မွ တစ္ပါး ရြာသြန္းေနေသာ မိုးေရမိုးေပါက္ တို႔ကို ေရတြက္ျခင္းငွါ စြမ္းႏိုင္ေသာ ပညာႏွင့္ျပည့္စုံေသာ အရွင္သာရိပုတၱရာအစရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔သည္ပင္ မိမိတို႔ အလိုလို ေသာတာပတၱိဖိုလ္စသည္တို႔သို႔ ေရာက္ျခင္းငွါ မတတ္ႏိုင္ကုန္ ။ အရွင္အႆဇိမေထရ္ စေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ေဟာၾကားေတာ္မူအပ္ေသာ တရားေဒသနာမ်ားကို နာၾကားရမွသာ မဂ္ဖိုလ္ရႏိုင္ၾကပါသည္ ။ ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း အလွဴအားလံုးထက္ တရားအလွဴက သာ၍ျမတ္၏ ။
ဤမွ်ျဖင့္ ေဟာျခင္း နာျခင္းတို႔၏ အက်ိဳးတရားတို႔ကို အျမြက္မွ်သိရေပၿပီ။ နာကိုးေတာင္းရွစ္ စသည္ျဖင့္ ဘ၀ျဖင့္ ပိုင္းျခားျပေသာ အက်ိဳးတရားတို႔ကို ပိဋကတ္ေတာ္၌ တိုက္ရုိက္ မေတြ႔ရေသာ္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ဟု မမွတ္ယူေစလို၊ ထိုထက္သာ၏-ဟုပင္ ဆိုႏိုင္ပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ တရားနာရျခင္း ေဟာရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ဘ၀ကိုမုန္းကာ ဘ၀ဆံုး ေအာင္ အားထုတ္သျဖင့္ ျမန္ျမန္နိဗၺာန္ရႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္ ။
အားလံုးပဲစိတ္၏ ခ်မ္းသာျခင္း ကိုယ္၏က်န္းမာျခင္းႏွင့္ျပည့္စံုၾကပါေစ။
လူမုန္း (ဓမၼေရာင္စဥ္)
